آلزایمر یک اختلال عصبی است که در آن مرگ سلول های مغزی باعث از دست دادن حافظه و کاهش شناختی می شود. درکلینیک تخصصی نوروفیدبک توانش، یکی از بهترین مراکز درمانی نوروفیدبک در تهران از بهترین و مجهزترین دستگاه‌های عصبی از جمله نوروفیدبک، CES و دستگاه تحریک مغناطیسی فراجمجمه‌ای tdcs جهت درمان آلزایمر و اختلال حافظه استفاده می‌شود. در این مقاله به در این مقاله به بررسی نوروفیدبک و کاهش علایم آلزایمر پرداخته شده است.
آلزایمر چیست؟
آلزایمر یک اختلال عصبی پیشرونده است که باعث کوچک شدن مغز (آتروفی) و مرگ سلول های مغز می شود. بیماری آلزایمر شایع ترین علت زوال عقل است – کاهش مداوم در مهارت های تفکر، رفتار و اجتماعی که بر توانایی فرد برای عملکرد مستقل تأثیر می گذارد. از یاد بردن خاطرات و اتفاقاتی که مهم‌ترین روزهای زندگی فرد را تشکیل داده، معمولا یک اتفاق ناگهانی نیست. برای نمونه این اتفاق، از فراموش کردن اسامی نزدیک‌ترین اعضای خانواده آغاز شده و تا مناسبت‌های مهم و سپس اختلالات مربوط به انجام کارهای روزمره ادامه دارد.
علائم آلزایمر
علائم اولیه این بیماری شامل فراموشی رویدادها یا مکالمات اخیر است. با پیشرفت بیماری، فرد مبتلا به بیماری آلزایمر دچار اختلال شدید حافظه می شود و توانایی انجام کارهای روزمره را از دست می دهد. با پیشرفت بیماری، اختلالات حافظه بدتر می شود و علائم دیگری ایجاد می شود.
در ابتدا، فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است از مشکل در به خاطر سپردن چیزها و سازماندهی افکار آگاه باشد. یکی از اعضای خانواده یا دوست ممکن است بیشتر متوجه تشدید علائم شود. تغییرات مغزی مرتبط با بیماری آلزایمر منجر به مشکلات فزاینده در موارد زیر می شود:
حافظه
همه افراد گاه به گاه دچار نقص های حافظه می شوند، اما از دست دادن حافظه مرتبط با بیماری آلزایمر ادامه می یابد و بدتر می شود و بر توانایی عملکرد در محل کار یا خانه تأثیر می گذارد.افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است:
جملات و سوالات را بارها و بارها تکرار کنید
مکالمات، قرارها یا رویدادها را فراموش کنید و بعداً آنها را به خاطر نیاورید
به طور معمول دارایی ها را نادرست قرار دهید، اغلب آنها را در مکان های غیر منطقی قرار دهید
در مکان های آشنا گم شوید
در نهایت نام اعضای خانواده و اشیاء روزمره را فراموش کنید
در یافتن کلمات مناسب برای شناسایی اشیا، بیان افکار یا شرکت در مکالمات مشکل دارید
تفکر و استدلال
بیماری آلزایمر باعث ایجاد مشکل در تمرکز و تفکر به خصوص در مورد مفاهیم انتزاعی مانند اعداد می شود.
انجام چندوظیفه ای به ویژه دشوار است و ممکن است مدیریت امور مالی، موجودی دسته چک و پرداخت قبوض به موقع دشوار باشد. در نهایت، یک فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است نتواند اعداد را تشخیص دهد و با آنها مقابله کند.
قضاوت و تصمیم گیری
آلزایمر باعث کاهش توانایی تصمیم گیری و قضاوت منطقی در موقعیت های روزمره می شود. برای مثال، ممکن است فردی در تعاملات اجتماعی انتخاب‌های ضعیف یا نامشخصی داشته باشد یا با توجه به شرایط آب هوایی لباس‌های نامناسب بپوشد. ممکن است پاسخ موثر به مشکلات روزمره، مانند سوختن غذا در اجاق گاز یا موقعیت های رانندگی غیرمنتظره، دشوارتر باشد.
برنامه ریزی و انجام کارهای آشنا
فعالیت‌های معمولی که نیاز به مراحل متوالی دارند، مانند برنامه‌ریزی و پختن یک غذا یا انجام یک بازی مورد علاقه، با پیشرفت بیماری تبدیل به یک مبارزه می‌شوند. در نهایت، افراد مبتلا به آلزایمر پیشرفته اغلب فراموش می کنند که چگونه کارهای اساسی مانند لباس پوشیدن و حمام کردن را انجام دهند.
تغییرات در شخصیت و رفتار
تغییرات مغزی که در بیماری آلزایمر رخ می دهد می تواند بر خلق و خو و رفتارها تأثیر بگذارد. مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
افسردگی
بی تفاوتی
کناره گیری اجتماعی
نوسانات خلقی
بی اعتمادی به دیگران
تحریک پذیری و پرخاشگری
تغییر در عادات خواب
سرگردان
از دست دادن مهارها
هذیان، مانند باور به دزدیده شدن چیزی
مهارت های حفظ شده
بسیاری از مهارت های مهم برای دوره های طولانی تری حفظ می شوند، حتی اگر علائم بدتر شوند. مهارت های حفظ شده ممکن است شامل خواندن یا گوش دادن به کتاب، گفتن داستان و یادآوری خاطرات، آواز خواندن، گوش دادن به موسیقی، رقصیدن، کشیدن نقاشی، یا انجام کاردستی باشد.
این مهارت‌ها ممکن است برای مدت طولانی‌تری حفظ شوند، زیرا توسط بخش‌هایی از مغز که بعداً در طول بیماری تحت تأثیر قرار می‌گیرند، کنترل می‌شوند.
علت اصلی آلزایمر چیست؟
دانشمندان بر این باورند که برای اکثر افراد، بیماری آلزایمر ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی، سبک زندگی و محیطی است که در طول زمان بر مغز تأثیر می گذارد. در کمتر از 1 درصد مواقع آلزایمر ناشی از تغییرات ژنتیکی خاصی است که عملاً تضمین می کند که فرد به این بیماری مبتلا شود.
مراحل پیشرفت بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر ممکن است از خفیف تا شدید باشد. این مقیاس قبل از رسیدن به افت شدید شناختی ، از یک حالت اختلال خفیف ، تا اختلال متوسط است.
در بخش های زیر مراحل آلزایمر و برخی از علائم مشخصه آن آورده شده است.نوروفیدبک و کاهش علایم آلزایمر
بیماری آلزایمر خفیف
افراد مبتلا به بیماری آلزایمر خفیف دچار مشکلات حافظه و مشکلات شناختی می شوند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- طولانی تر از حد معمول برای انجام کارهای روزمره
- مشکل در اداره پول یا پرداخت قبض ها
- سرگردانی و گم شدن
- تغییر شخصیت و رفتار، مانند ناراحتی یا عصبانیت بیش از حد
بیماری آلزایمر متوسط
در بیماری آلزایمر متوسط ، قسمت هایی از مغز که مسئول زبان ، حواس ، استدلال و هوشیاری هستند ، آسیب می بینند. که می تواند منجر به علائم زیر شود:
- از دست دادن حافظه و گیجی بیشتر
- مشکل در شناخت دوستان یا خانواده
- ناتوانی در یادگیری چیزهای جدید
- مشکل در انجام کارها با چندین مرحله ، مانند لباس پوشیدن
- مشکل کنار آمدن با شرایط جدید
- رفتار تکانشی
- توهم ، هذیان ، یا پارانویا
بیماری آلزایمر شدید
در بیماری آلزایمر شدید، پلاک و گرفتگی در سراسر مغز وجود دارد و باعث می شود بافت مغز به طور قابل توجهی کوچک شود. که می تواند منجر به موارد زیر شود:
- ناتوانی در برقراری ارتباط
- وابستگی به دیگران برای مراقبت
- شروع زودهنگام بیماری آلزایمر
علائم آلزایمر زودرس
اگرچه سن عامل اصلی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر است ، این فقط یک بیماری نیست که بزرگسالان مسن را درگیر می کند. آلزایمر معمولا از سن ۶۵ سال به بالا خود را نشان می‌دهد. اما با این حال، ممکن است، در افراد بالای ۴۰ یا ۵۰ سال هم خود را نشان دهد. که به آن آلزایمر زودرس می‌گویند. البته درصد ابتلا به این نوع آلزایمر بالا نیست و ممکن است چیزی حدود ۵ درصد از ابتلای کل را تشکیل دهد.
- از دست دادن حافظه خفیف و مشکل در تمرکز
- اختلال در یافتن کلمات مناسب
- اختلال در بینایی (مشکل در گفتن مسافت صحیح)
درمان اختلال آلزايمر
براي درمان بيماري آلزايمر هيچ راه حل قطعي وجود ندارد. و راه حل هاي موجود صرفاً باعث بهبود موقت بيماري و علائم آن و يا جلوگيري از پيشرفت بيشتر بيماري مي شود. به همين منظور همچنان تحقيقات، در خصوص يافتن راه حلهاي بهتر درمان بيماري آلزايمر ادامه دارد. راه حل هاي موجود را مي توان به دو دسته درمانهاي دارويي و غيردارويي تقسيم كرد.
درمانهايي دارويي اين روشها باعث بهبود خفيف اثرات بيماري، ثبات موقت فرآيندهاي شناختي، يا كاهش نرخ كاستي هاي شناختي در برخي بيماران آلزايمري مي شود. همچنين در مراحل بالاتر بيماري داروهايي وجود دارند كه مانع از بين رفتن تعداد بيشتري از نورونهاي مغز مي شوند. و در نتيجه جلوي تحليل بيشتر مغز و پيشرفت بيماري را مي گيرند.
روش هاي درمان غير داروئي به عنوان يك راهكار براي كمك به درمان بيماران آلزايمري در تحقيقات اخير مورد توجه ويژه اي قرار گرفته است. به نحوي كه امروزه پزشكان علاوه بر تجويز دارو براي افراد مبتلا به آلزايمر، روشهاي درمان غير داروئي را نيز به بيماران توصيه مي كنند. در روشهاي درمان غيرداروئي بر اساس مشكلات رفتاري ايجاد شده در بيماران آلزايمري راه حل هايي براي بهبود رفتاري آنها و نيز نحوه برخورد با بيماران آلزايمري به منظور كاهش اثرات بيماري در روح و روان آنها ارائه مي شود.
تقويت حافظه و آلزايمر
حافظه يكي از مواردي است كه تقريباً در تمام بيماران آلزايمري دچار آسيب جدي مي شود. و شخص بيمار معمولاً در به يادآوري وقايع و زمانها و يادآوري اسم اشخاص و يا شناسايي افراد دچار مشكل مي شود. بنابراين در روشهاي درماني بيماري آلزايمر حافظه به عنوان يكي از اهداف درماني قرار داشته است. و روانپزشكان يكي از اثرات داروهاي تجويز شده را در بهبود حافظه بيماران آلزايمر دنبال مي كنند. همچنين تاكنون روشهاي رفتاري مختلفي براي تمرين با بيماران آلزايمري به منظور كمك به آنها در به يادآوري خاطرات و وقايع گذشته اسامي مكان ها و زمانهاي خاص و يا به يادآوري نسبتهاي خويشاوندي پيشنهاد شده است.
معمولاً بيماران آلزايمري در مراحل اوليه بيماري در بخش حافظه كاری خود دچار مشكلات جدي هستند. از بين روشهاي موجود براي تقويت حافظه روشهاي غير داروئي اهميت بيشتري براي ما دارند. چون اين روشها حاوي يك سري دستورالعملهاي رفتاري و يا آموزشهاي خاص براي بيمار هستند . كه هيچ گونه عوارض جانبي براي بيمار نداشته و تجويز آن براي بيماران با شرايط جسمي مختلف ممكن است. تا كنون روشهاي مختلفي براي تقويت حافظه بيماران آلزايمري پيشنهاد شده است كه هركدام از آنها به نوبه خود مي تواند در تقويت حافظه بيماران آلزايمري مثمر ثمر باشند.
نوروفيدبك و تأثير آن در تقويت حافظه
از طريق الكترودهاي روي پوست سر و بازخوردهاي آن به شخص، EEG نوروفيدبك به فرآيند ثبت از طريق صفحه نمايش كامپيوتر گفته مي شود. به اين نحو كه با تغيير وضعيت فكري شخص، دامنه سيگنال در فركانسهاي مختلف تغيير كرده و اين تغيير، به طور همزمان به صورتهاي مختلفي روي صفحه EEG مانيتور نمايش داده مي شود. و از اين طريق شخص به منظور رسيدن به اهداف از پيش تعيين شده براي تغيير الگوهاي سيگنال مغزي خود تلاش مي كند. در طي يك فرآيند نوروفيدبك شخص ياد مي گيرد كه چگونه سيگنال هاي مغزي خود را كنترل كند و اين كار را از طريق كنترل حالات فكري متناظر با الگوهاي سيگنال مغزي انجام مي دهد. طبق تحقيقات انجام شده معلوم شده است كه سيستمهاي نوروفيدبك قادرند در در درمان و بهبود بسياري از فرآيندهاي شناختي، كاربرد داشته باشند. حافظه يكي از فرآيندهاي شناختي است كه طي مرحله به خاطرسپاري به ذهن سپرده شده و در هنگام فراخواني از ذهن بازيابي مي شود.
درمان آلزایمر با نوروفیدبک
به وسیله نوروفیدبک، نه تنها از لحاظ نوروسایکولوژیک بلکه از نظر روانشناسی در کنار هم می‌توان حافظه کوتاه مدت را تقویت کرد. و از عواملی مانند آلزایمر و فراموشی های آنی پیشگیری کرد. نوروفیدبک می‌تواند به بهبود فراموشی، تغییرات رفتاری، سرگردانی و زوال شناخت کمک کند. همچنین می‌تواند در بهبود عملکرد شناختی، اضطراب، خلق، گفتار و کلمه پیدا کردن و کیفیت کلی زندگی موثر باشد.. در درمان آلزایمر با نوروفیدبک این دستگاه با دریافت، ثبت و تحلیل امواج مغزی، به نوروتراپیست نشان می دهد. که کدام امواج مغزی و در کدام ناحیه سر در شرایط استاندارد خود نیست و دچار اختلال میباشد.
سپس این تحلیل‌ها به صورت فیدبک صوتی یا تصویری بر روی کامپیوتر به بیمار نشان داده می‌شود. مثلا این فیدبک به صورت فیلم یا انیمیشن برای مراجع پخش شود. بیمار با نگاه کردن به صفحه مانیتور رو به روی خودش، سعی در ایجاد تغییرات در انیمیشن مورد نظر می کند. و تنها در صورتی ادامه انیمیشن پخش می‌شود که فرد امواج مورد نظر نوروتراپیست را فعال کند. به مرور زمان این اتفاق باعث شرطی شدن مغز می شود، که امواج در آن ناحیه اصلاح شده و بهبود بسیار خوبی در فرد شکل می‌گیرد. از آنجا که نوروفیدبک تنها گیرنده امواج مغزی است و هیچ موج یا پالسی را به سر وارد نمی کند تا به حال هیچ عارضه جانبی گزارش نشده است.
می توانید جهت مشاوره و دریافت نوبت از متخصص نوروفیدبک توانش با شماره های 8-02166570947 و یا واتس آپ 09304050331 تماس حاصل فرمایید.
